📌 Dit artikel, geschreven door ESG-onderzoeker Shubhra Dixit, beantwoordt de meest gestelde vragen over het VSME-raamwerk en begeleidt u door wat het is, voor wie het bedoeld is en hoe het werkt.
De VSME (Voluntary Sustainability Reporting Standard for Micro, Small, and Medium Enterprises) is een gestandaardiseerd rapportageraamwerk, ontwikkeld door EFRAG (European Financial Reporting Advisory Group) op verzoek van de Europese Commissie.
Het helpt bedrijven bij het verstrekken van duurzaamheidsinformatie en is ontwikkeld als reactie op de toenemende vraag van banken, investeerders en zakelijke partners.
Het gebruik ervan is vrijwillig en het is bedoeld als alternatief of voorbereidend raamwerk op de verplichte CSRD-rapportage voor grotere beursgenoteerde entiteiten.
Source: EFRAG VSME Standard (officieel document)
De standaard is van toepassing op micro-, kleine en middelgrote ondernemingen, met name op bedrijven die niet onder de CSRD vallen. Het vereenvoudigt het proces voor organisaties die hun ESG-betrokkenheid willen aantonen en zich willen voorbereiden op toekomstige regelgeving.
Om de VSME te kunnen gebruiken, moeten bedrijven minimaal basisinformatie kunnen verstrekken over hun milieu-, sociale en governancepraktijken, zoals energieverbruik, personeelsbeleid en bedrijfsethiek.
De VSME bestaat uit twee modules: de basismodule en de uitgebreide module. Als organisatie kun je kiezen welke module je wilt gebruiken als je rapportagesysteem.
Basismodule:
Elf belangrijke ESG-onderwerpen op het gebied van milieu, sociaal en governance; deze module bepaalt de minimale openbaarmakingsvereisten en vormt de voorwaarde voor de volgende stap.
Uitgebreide module: Negen aanvullende onderwerpen voor bedrijven die dieper willen ingaan op hun betrokkenheid bij belanghebbenden, zoals banken, investeerders of klanten. De basismodule moet eerst worden voltooid voordat de uitgebreide module kan worden gebruikt.
De VSME-standaard bevat ongeveer 50 datapunten in de basismodule en ongeveer 100 datapunten wanneer ook de uitgebreide module wordt gebruikt.
Deze datapunten bestrijken essentiële ESG-onderwerpen, maar met minder vereisten dan de CSRD en ESRS, waardoor de standaard veel minder complex is voor mkb-bedrijven
Het belangrijkste verschil is dat de CSRD een verplichte EU-richtlijn is die bedrijven verplicht om uitgebreide duurzaamheidsrapportages op te stellen en te laten auditen volgens strikte normen. De VSME daarentegen is een vrijwillige, vereenvoudigde rapportagestandaard, ontwikkeld om kleine en middelgrote ondernemingen te helpen hun ESG-gegevens te delen zonder zware regelgevende lasten. VSME-rapportage is optioneel en richt zich op flexibiliteit en eenvoud, terwijl CSRD-rapportage wettelijk verplicht is en een hoger niveau van controle en integratie met financiële rapportage vereist.
Het belangrijkste verschil is dat ESRS (European Sustainability Reporting Standards) de specifieke, verplichte rapportagestandaarden zijn die bedrijven moeten gebruiken voor duurzaamheidsverslaggeving onder de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). Deze normen beschrijven exact wat en hoe er moet worden gerapporteerd over milieu-, sociale en governance-onderwerpen. VSME daarentegen is een vrijwillige en vereenvoudigde duurzaamheidsrapportagestandaard voor niet-beursgenoteerde kleine en middelgrote ondernemingen. Het is ontworpen om ESG-rapportage eenvoudiger en minder belastend te maken voor bedrijven die niet onder de volledige ESRS-verplichtingen vallen.
Voor bedrijven die twijfelen over de waarde van duurzaamheidsrapportages, biedt de VSME-standaard een praktische manier om te voldoen aan de toenemende vraag van investeerders, banken en grotere zakenpartners naar duurzaamheidsinformatie, zonder de administratieve complexiteit van verplichte rapportage.
Stroomlijn ESG-informatieaanvragen:
De VSME helpt ESG-informatieaanvragen te stroomlijnen via één geharmoniseerd raamwerk, waardoor het eenvoudiger wordt om deel te nemen aan toeleveringsketens, financieringsaanvragen te ondersteunen en de concurrentiekracht te vergroten.
Voorbereiding op toekomstige regelgeving:
De standaard bereidt bedrijven voor op toekomstige wettelijke verplichtingen (zoals de CSRD), helpt duurzaamheidsrisico’s vroegtijdig te identificeren en te beheersen, en bevordert een transparante en betrouwbare reputatie bij klanten en stakeholders — waardoor het bedrijf aantrekkelijker wordt voor nieuwe zakelijke kansen en samenwerkingen.
Een gestructureerde aanpak helpt bedrijven de VSME-rapportage efficiënt te implementeren, met behoud van datanauwkeurigheid en betrokkenheid van stakeholders. Het toepassingsproces voor VSME omvat doorgaans de volgende stappen:
Reikwijdte: Begrijp de context van uw bedrijf en de verwachtingen van stakeholders om het juiste VSME-module te selecteren (Basis of Uitgebreid) en relevante ESG-thema’s te identificeren.
Gap analyse: Vergelijk uw bestaande gegevens, beleidslijnen en rapportagepraktijken met de VSME-vereisten om hiaten en verbeterpunten te identificeren.
Softwareselectie: Kies en implementeer gespecialiseerde VSME-rapportagesoftware om ESG-gegevensverzameling te vereenvoudigen, begeleide invoer te faciliteren en rapportgeneratie te automatiseren. Bekijk onze VSME-softwarepagina voor een voorbeeld.
Implementatie: Ontwikkel en operationaliseer processen voor ESG-gegevensverzameling, beleidsontwikkeling en interne governance, ondersteund door de rapportagesoftware.
Rapportage: Stel uw duurzaamheidsrapport op en publiceer het in overeenstemming met de VSME-richtlijnen, zodat het rapport toegankelijk is voor stakeholders en aansluit bij hun verwachtingen.
Hoewel de standaard geen wettelijke rapportagefrequentie voorschrijft, worden jaarlijkse updates aanbevolen als norm. Dit helpt om voortgang te tonen, transparantie te behouden en flexibel in te spelen op veranderende verwachtingen van stakeholders en regelgeving.
Officiële EFRAG VSME-standaard (volledige standaard): [EFRAG-website]
Aanbevelingen en veelgestelde vragen van de Europese Commissie: [Europese Commissie]
Een gids voor het implementeren van VSME met een digitale oplossing: [VSME – een praktische aanpak van Master Sustainability]